Rambo

Tytuł: Rambo
Produkcja: USA, 2008
Gatunek: Rambo
Dyrekcja: Sly Stallone
Za udział wzięli: Sam Sly, Darla i inni serialowi aktorzy
O co chodzi: Rambo jedzie uwolnić jeńców. Strzelanina.

Cześć, stary!

Jakie to jest: Rambo Pierwsza Krew to film stanowiący dla mnie synonim początku ery video. W pewnym momencie odnosiłem nawet wrażenie, że jest on dodawany do każdego sprzedawanego magnetowidu jako przykład tytułu, którego w żaden inny sposób nie można było obejrzeć (przynajmniej w PRLu). I teraz, po dwóch sequelach i kilkunastu latach nadchodzi legendarny Rambo IV (czyli sam Rambo, acz u nas, co ciekawe – John Rambo, łącznie z angielskim tytułem na ekranie). I nie jest to ani starcie ze złym Jackie Chanem, ani polowanie w Afganistanie na Osamę. Po kilku prawie-pewnych wersjach dalszego rozdmuchania sagi o Rambo, wraca ona do korzeni.

Nasz John Rambo żyje sobie ponownie w Tajlandii, wiodąc nadspodziewanie mało ekscytujący żywot łapacza niebezpiecznych węży. Aż tu nagle zjawia się u niego grupa humanitarnych misjonarzy (nie mylić z humanitarnymi woluntariuszami) pragnąca udać się do szarpanej wojną domową Birmy. Po dłuższych namowach światopoglądowych Rambo zgadza się zawieźć ich tam swoją łodzią Po różnych przygodach rzecznych wysadza ich na miejscu i wraca – jednak nasi naiwni misjonarze zostają w międzyczasie pojmani przez żołdaków birmańskiej junty i słuch po nich ginie. Zaalarmowany Rambo musi kolejny raz jechać wyciągnąć kogoś z obozu. Tyle już wiecie z trailerow.

Drużyna R

Tytuł „Rambo” w potocznym języku oznacza na ogół (dość niesłusznie) chaotyczną i obfitą strzelaninę. Jednak tutaj od pierwszych sekund zauważamy, że mamy do czynienia z filmem, który pragnie coś powiedzieć – na początek np. zwrócić uwagę na jatki, jakie urządza swoim mniejszościowym obywatelom reżim birmański. Przygrywkę do tego stanowi montaż archiwalnych zdjęć z Birmy, a potem już kilka grubych scen w samym filmie. Zobaczycie tu najbardziej brutalny zajazd wojska na ludność wiejską, jaki potraficie sobie wyobrazić – z podpaleniami, rozstrzeliwaniem kogo popadnie, łącznie z kobietami i małymi dziećmi, gwałtami, obcinaniem rąk i przepędzaniem wieśniaków przez pole minowe, a na koniec – rozstrzeliwaniem biegnących uciekinierów z .50 cal, nie zapominając też o akcentach pedofilskich. Nie jest to więc zatem nasz typowy Rambo II lub III koszący bataliony przygłupich, krzykliwych Ruskich – tu mamy bardzo poważnie (może aż zbyt poważnie) potraktowaną tragedię birmańskich Karenów prześladowanych przez armię rządową. To dość dalekie odejście od przemocy na poziomie pijawek w wietnamskim obozie czy ramy łóżka „Sasza, podkręć”. Stallone, jedyny tym razem autor filmu, nie epatuje przy tym przemocą dla przemocy, jak uczynili np. twórcy AVP2. Postanowił najwidoczniej, że jeśli Rambo ma być czymś więcej niż kolejnym filmem akcji, musi być wstrząsający. Cykl musi odejść z kopem.

Na pierwszy rzut oka może się wydawać że, ten film to ambitniejszy remake Rambo III. Mamy tu podobny schemat: Tajlandia>Rambo kogoś zostawia>ten ktoś zostaje złapany>akcja uwalniania z obozu>megabitwa z udziałem lokalnego ruchu oporu. Niewykluczone, że koncepcyjnie trójka miała być tak samo „aktualnym” i „coś mówiącym” filmem jak nowy Rambo – ale na koniec wyszło z niego plastikowe komercyjne pif-paf. Nic dziwnego zatem, że Stallone postawił na hardkor i ideowy powrót do „jedynki”. Nasz John nie epatuje tu swoją klatą, nie mamy epicznych pogoni helikopterowych czy wyścigów czołgów. Nowy Rambo to, podobnie jak Pierwsza Krew, film wręcz kameralny, przypominający ją w samym klimacie i wizualnie. Najważniejszym jednak nawiązaniem jest tu powrót to etosu wojownika, jakim jest tytułowy bohater. Żołnierza, który uważa, że naturalnym stanem dla ludzkości jest wojna i trzeba tylko spokojnie przeczekać krótkie okresy pokoju między nimi. Podobnie jak wykładowcy w „Kawalerii Kosmosu”, wydaje się on podzielać pogląd, że przemoc rozwiązała więcej problemów w historii ludzkości niż jakakolwiek inna metoda… Jest człowiekiem, dla którego zabijanie jest najnaturalniejszym z odruchów – jednak który nie zabija za pieniądze czy dla czyichś idei – ale ze swojego własnego przekonania. Można to oczywiście uznać, za dorabianie na silę ideologii do Rambo, ale dla tej akurat postaci i tej fabuły ideologia ta sprawdza się znakomicie. I przekonują się o tym nasi misjonarze, naiwni przyjaciele całego świata, kiedy nagle zderzają się z pełnym impetem birmańskiej wojny domowej – okazuje się, że chrześcijańskie dobre serce nie zawsze rozwiąże problem i zło nie zawsze da się pokonać dobrem. Zanim film dobiegnie końca, nasi woluntariusze zobaczą, że czasem zło trzeba po prostu zajebać.

Trigger-happy

Stallone nie próbuje oczywiście przeintelektualizować filmu – podobnie jak Rocky, zarówno w swoich lepszych jak i gorszych przygodach pozostawał konsekwentnie tą sama postacią, tak samo i tym razem widzimy tego samego co zawsze Johna Rambo. Mrukliwego, wyrażającego swoje one-linerowe mądrości i z charakterystycznym skrzywieniem ryja. Ten Rambo ponownie najbardziej przypomina nam chłopaczka z Pierwszej Krwi – ze swoim prostym, może naiwnym, ale teraz już dojrzalszym światopoglądem. Warto dodać, że do klasyki Rambo I nawiązuje również muzyka – nie zdążył jej niestety już skomponować Jerry Goldsmith, jednak wierny naśladowca Brian Tyler przyzwoicie wykonał swoją robotę.

Ciekawe jest, jak te wszystkie motywy ideowe sprawnie splatają się z samą akcyjką – i jak jedno nie może istnieć w filmie bez drugiego. Nasz podstarzały komandos nie jest psychopatycznym zabójcą i zanim powali pierwszego przeciwnika stara się uniknąć eskalacji przemocy. Nie przechodzi on jednak też nagłej przemiany ze spokojnego rolnika w killera – Rambo po prostu zawsze był przede wszystkim żołnierzem i kiedy kończy się dla niego kolejny okres pokoju bierze broń, wykuwa sobie nową maczetę (ponownie w rimejku usuniętej sceny z trójki) i całkowicie naturalnie wyrusza na wojnę. Nie musicie więc obawiać się kolejnej Cienkiej czerwonej linii – Rambo to przede wszystkim… Rambo. Nadal mamy wypasione strzelaniny z masą przeciwników, fajne bronie, głównego złego i cały tłumek birmańskiej armii rządowej, która popełniła poważny błąd fikając do Ramba. A ten serwuje swoim oponentom pełen wachlarz zabójstw bronią palną, białą i gołymi rękami. I to w sposób niespotykanie dotąd u niego brutalny – w programie mamy obcinanie głowy maczetą, rozstrzeliwanie enemy z działka, przestrzeliwanie głów z łuku… Tym niemniej idea cyklu pozostaje stała: żaden przeciwnik nie ma szans z Johnem Rambo.

Wkrótce na Nordconie zamiast Udusia

Tym razem naszemu killerowi towarzyszy jednak oddział najemników, który dostał odgórne zlecenie odbicia jeńców. Najemnicy ci, mimo że stanowią typowo hollywoodzką zbieraninę misfitów, na szczęście okazują się w miarę kultowymi postaciami, kultowo uzbrojonymi na miarę eki z Predatora. I mimo, że w akcji pierwsze skrzypce gra, rzecz jasna, John R. nasi wojacy również mają parę słów do powiedzenia podłemu wrogowi i każdy z nich stanowi dość barwną postać.

Przy okazji: obsada opiera się głównie na aktorach telewizyjnych, co jednak nie jest problemem – z jednym wyjątkiem. Mianowicie Julie Benz – jedynej kobiety w tym całym bałaganie, która w dodatku odpowiada za namówienie Johna Rambo na podwózkę do Birmy. Jest to osoba, której cała rola sprowadza się głównie do płaczu i płaczliwych krzyków, mających zapewne z założenia być głęboko emocjonalnymi. Moja rada dla pani Benz: proszę zostać w Dexterze.

Każdy, kto widział Rocky’ego Balboa wie już, że Stallone nieźle się trzyma (w każdym razie wizualnie i pewnie z małą pomocą farmacji i chirurgii). Choć już bez gołej klaty, nadal potrafi zagrać bardzo fizycznie – i nie oszukujmy się, że jego postawa czy gesty to są tak całkiem proste rzeczy do zagrania… Generalnie Stallone zestarzał się lepiej niż Willis czy Arnold, nie mówiąc o Harrisonie Fordzie… Stąd nie odczuwamy specjalnego dyskomfortu oglądając go w scenach akcji: nadal w stosownych momentach jest on nader sprawny i szybki.

Mimo całej hardkorowej i intelektualnej oprawy film nie ustrzegł się kilku słabości cyklu. Po pierwsze, co tu dużo gadać, enemy nadal są dość plastikowi i nie stanowią wybitnego zagrożenia dla Ramba: idą karnie pod nóż i lufę, rozpadając się w obfitych fontannach krwi i bebechów. Również oczywiście okazuje się, że dobrzy partyzanci to super świetni wojacy, a rządowe wojsko to zdemoralizowane dupy wołowe. W filmie również mamy tak naprawdę tylko jedną konkretną strzelaninę, której zresztą większość Rambo spędza statycznie stojąc za działkiem (coż – starość nie radość). Co prawda, oprócz tego też mamy fajną scenę pościgu po lesie, łącznie z zastawianiem pułapek itp. – ale tak naprawdę fabuła jest megaliniowa i ultra schematyczna. Wpływa to też na żenująco krótki czas trwania samego filmu – niecałe 1,5h.

Tym niemniej John Rambo to chyba najlepsze, co mogło spotkać fanów cyklu. Powraca więc on – i zamyka znakomicie sagę – w doskonałej formie. Ciężko wyobrazić sobie lepszy film na Dzień Kobiet.

Ocena (1-5):
Etos żolnierza: 5
Brutal: 5
Powrót to źródeł: 4
Fajność: 5

Cytat: God didn’t save you, we did.

Ciekawostka przyrodnicza:

Written by: Commander John J. Adams

Komenty FB

komentarzy